ئۇيغۇر تېرىم مەدەنىيىتىدىكى مۇھىم بەلگە − «تارانچى» ئاتالغۇسى – پەرھات ئىلياس – بىر گۇرۇپپىسى – ئىزدىنىش تورى

    ئۇيغۇر تېرىم مەدەنىيىتىدىكى مۇھىم بەلگە − «تارانچى» ئاتالغۇسى   پەرھات ئىلياس ماقالىنى بۇ يەرنى بېسىپ چۈشۈرۈڭ.   ئىلىنىڭ يېزىلىرىدا ئىلگىرى بۇغداي باشىقىنى چىرايلىق توقۇپ قىبلە تامغا ئېسىپ قويىدىغان ياكى قالپاق-بۆكلىرىنىڭ يېنىغا قىستۇرۇۋالىدىغان ئادەت بار ئىدى. كىچىك چاغلىرىمدا بىر مويسىپىتتىن سورىسام، «بۇ دېگەن تارانچىلىقنىڭ بەلگىسى» دەپ جاۋاب بەرگەنىدى. «ئۇنداق بولسا تارانچى دېگەن نېمە گەپ؟» …

كارىز ئاتالغۇسى ھەققىدە مۇلاھىزە – بىر گۇرۇپپىسى – ئىزدىنىش تورى

  كارىز ئاتالغۇسى ھەققىدە مۇلاھىزە غوپۇر نۇرىدىن تولمبۆك ماقالىنى بۇ يەرنى بېسىپ چۈشۈرۈڭ.   كارىزنىڭ ئىسمى كارىز. زېمىنىمىزدا 2000 يىلدىن بېرى ئۆزىنىڭ زۇمرەتتەك سۈزۈك سۇلىرى بىلەن تۇرپان-قومۇل ئويمانلىقىدىكى بوستانلىق مەدەنىيىتىنى بەرپا قىلغان بۈيۈك يەر ئاستى سۇ قۇرۇلۇشىنىڭ خاس نامى. بۇ نام ئۇيغۇر دېھقانلىرىنىڭ جانلىق تىلىدا يۇرتلار ئارىسىدىكى يىراقلىق، چۈشىنىش جەھەتتىكى پەرقلەر تۈپەيلىدىن ئايرىم يانداش ئۇقۇملارنى …

قەدىمكى يۇرت – قاراشەھەر توغرىسىدا رىۋايەت – بىر گۇرۇپپىسى – ئىزدىنىش تورى

قەدىمكى يۇرت – قاراشەھەر توغرىسىدا رىۋايەت ئابدۇۋەلى ئەلى ئاژۇنى ماقالىنى بۇ يەرنى بېسىپ چۈشۈرۈڭ.   قاراشەھەر ئويمانلىقى تارىختا ۋەتىنىمىز جۇڭگونىڭ غەربىي قىسمىدىكى قەدىمكى ئۈچ چوڭ مەدەنىيەت مەركىزىنىڭ بىرى دېيىلىدىغان «كۈسەن-قاراشەھەر-تۇرپان بۇددا مەدەنىيىتى» بارلىققا كەلگەن جاي. مىلادىيە 3-ئەسىردىكى جەنۇبىي، شىمالىي سۇلالىلەر مەزگىلىدە ياشىغان ئۈچ چوڭ بۇددا نوم ئۇستازىنىڭ تۇنجىسى بولغان بۇددۇچىڭا مىلادىيە 232-يىلى قارا شەھەردە دۇنياغا …

ئۇيغۇر دوپپىلىرىنىڭ مەدەنىيەت قاتلىمى ھەققىدە – ھەسەنجان ئابلىز – بىر گۇرۇپپىسى

ھەسەنجان ئابلىز (شىنجاڭ پېداگوگىكا ئۇنىۋېرسىتېتى مىللەتشۇناسلىق ۋە جەمئىيەتشۇناسلىق ئىنىستىتوتى ئىجتىمائىي مەدەنىيەت ئىنسانشۇناسلىق تەتقىقات ئورنى) ماقالىنى بۇ يەرنى بېسىپ چۈشۈرۈڭ. ئۇيغۇر دوپپىلىرى ئۇزۇن تارىخقا ۋە مول مەزمۇنغا ئىگە. ئۇيغۇر دوپپىلىرى تارىخىي تەرەققىيات جەريانىدا، ئېھتىياج ۋە ئىمكانىيەتكە ئاساسەن ئۆزگىرىپ، يېڭىلىنىپ، مۇكەممەللىشىپ ۋە رەڭدارلىشىپ كۈچلۈك مىللىي تۈسكە ئىگە بولغان. شۇنىڭ بىلەن بىرگە، جىنىس ئايرىمىسى، ياش-قۇرام پەرقى، ياشىغان تەبىئىي …

ئۇيغۇرلارنىڭ ئائىلە – نىكاھ ئادەتلىرى – بىر گۇرۇپپىسى – ئىزدىنىش تورى

ئۇيغۇرلارنىڭ ئائىلە – نىكاھ ئادەتلىرى ماقالىنى بۇ يەرنى بېسىپ چۈشۈرۈڭ. ماقالىنىڭ ئەسلى تور بېكەتتىكى ئادرىسى ئائىلە قۇرۇلمىسى ئۇيغۇرلار جەمئىيىتىدە ئەسىرلەر بويى ئەر ئاساس قىلىنغان فېئودال ئائىلە باشلىقلىق تۈزۈمى ھۆكۈم سۈرۈپ كەلگەن. ئائىلە قۇرۇلمىسى ئاتا قان سېستىمىسى ئاساس قىلىنغان بىر ئەر – خوتۇنلۇق چوڭ ئائىلىدىن تەركىب تاپقان. ئۇنىڭ ئالاھىدىلىكلىرى: بىرىنچى: ئائىلە ئەزالىرى ئەر جەمەتىنى ئاساس قىلغان …

قەشقەر شەھرىنىڭ تارىخىغا ئائىت قىسقىچە بايان – ئىزدىنىش تورى – بىر گۇرۇپپىسى

قەشقەر شەھرىنىڭ تارىخىغا ئائىت قىسقىچە بايان   ماقالىنى بۇ يەرنى بېسىپ چۈشۈرۈڭ.‏ “قەشقەر” دېگەن نامنىڭ كېلىپ چىقىشى   قەشقەر- ئېلىمىزنىڭ قەدىمىي ۋە مەشھۇر شەھەرلىرىدىن بىرى. ئېلىمىزنىڭ غەرب بىلەن سودا، مەدەنيەت ئالماشتۇرۇشتىكى مۇھىم قاتناش تۈگۈنى. خېلى بۇرۇنلا كىشىلەر، ئەنە شۇ قەشقەر ئارقىلىق ئوتتۇرا شەرق، ھىندىستان، ئوتتۇرا ئاسىيا ھەم ياۋروپا قاتارلىق رايونلار ۋە ئەللەر بىلەن باردى- كەلدى، …

چوشقىلارغا بايرام- ﻣﻪﻣﺘﯩﻤﯩﻦ ﮬﯘﺷﯘﺭ- بىر گۇرۇپپىسى

چوشقىلارغا بايرام ھىكايە ﻣﻪﻣﺘﯩﻤﯩﻦ ﮬﯘﺷﯘﺭ ماقالىنى بۇ يەرنى بېسىپ چۈشۈرۈڭ.‏ «ﺳﺎﺭﺍﯓ» ﻧﯩﯔ ﺋﺎﭘﺘﻮﺭﯨﺪﯨﻦ ﻳﻪﻧﻪ ﺑﯩﺮ ﭘﺎﺭﭼﻪ ﺧﻪﺕ ﺗﺎﭘﺸﯘﺭﯗﭖ ﺋﺎﻟﺪﯨﻢ. ﺋﯘ ﺧﻪﺗﻜﻪ ﻗﻮﺷﯘﭖ ﻳﻪﻧﻪ ﺑﯩﺮ ﺋﻪﺳﻪﺭﻧﻰ ﺋﻪﯞﻩﺗﯩﭙﺘﯘ. ﺭﻩﺋﯩﺲ ﺋﻪﭘﻪﻧﺪﯨﻢ، ﻳﺎﺧﺸﯩﻤﯘﺳﯩﺰ؟- ﻳﯧﺰﯨﭙﺘﯘ ﺋﯘ ﺧﯧﺘﯩﺪﻩ، ﺋﯚﺗﻜﻪﻧﻜﻰ ﺧﯧﺘﯩﻤﻨﻰ ﺋﻮﻗﯘﭖ ﺗﺎﺯﺍ ﻛﯜﻟﮕﻪﻧﺴﯩﺰ؟ ﺭﻩﺋﯩﺲ ﺑﻮﻟﻐﺎﻥ ﺋﺎﺩﻩﻣﻠﻪﺭ ﺋﯘﻧﭽﻪ ﺋﯘﻧﭽﻪ ﻛﯜﻟﻤﻪﻣﺪﯗ ﻳﺎ؟ ﻣﻪﻥ ﺳﯩﺰﻧﻰ ﺭﻩﺋﯩﺲ ﺑﻮﻟﻐﺎﻧﺪﯨﻦ ﺑﯧﺮﻯ ﻗﺎﭘﯩﻘﯩﻨﻰ ﺗﯜﺭﯛﭘﻼ ﻳﯜﺭﯛﻳﺪﯨﻐﺎﻥ ﺑﻮﻟﯘﭖ ﻗﺎﻟﺪﯨﻤﯩﻜﯩﻦ، ﺩﻩﭖ …

ئىرانغا سەپەر – ئىزدىنىش تورى – بىر گۇرۇپپىسى

ئىرانغا سەپەر (ئەسلىمە) ‏ماقالىنى بۇ يەرنى بېسىپ چۈشۈرۈڭ. بىسمىللاھ ‏دۇئاللىرىمنى ئىجاۋەت قىلغىنىڭغا شۈكۈرلەر بولسۇن. ھەردائىم توغرا يولدا بولغىلى نىسىپ قىلغىن. ئامىن! ‏شۇنداق قىلىپ ماڭماقچى بولدۇم، خۇددى يېتىلگەن قۇش بالىسىدەك ئۇچۇش ئالدىدا ئىدىم. ئاپتۇبۇس ئەينىكىدىن شامالدەك كەينىگە ئۇچۇۋاتقان مەنزىرىلەرگە قارىغاچ خىياللارغا چۆمۈپ كېتىپ باراتتىم. نىمىلەرنى ئويلىغىنىم ئېسىمدە يوق، بىر خۇشالدەك بىر كۆڭلۈم ئىنتايىن يېرىمدەك بىر خىل …

ئۇيغۇرلارنىڭ جىن-ئالباستى ئىشەنچىلىرى-ئادىل غاپپار كارىزى-بىر گۇرۇپپىسى

ئۇيغۇرلارنىڭ جىن-ئالباستى ئىشەنچىلىرى ئادىل غاپپار كارىزى ماقالىنى بۇ يەرنى بېسىپ چۈشۈرۈڭ. (بۇ ماقالە 2007-يىلى يېزىپ تاماملىنىپ، 2010-يىلىغىچە نۇرغۇنلىغان تاسقاش ۋە تۈزۈتۈشلەردىن كېيىن، بىر نەچچە ئىلمى ژورنالغا سۇنغانىدىم. نەتىجىدە، ژورنال مۇھەرىرلىرى سىنزورلارنىڭ «خۇراپاتلىقنى تەشۋىق قىلغان ئەسەر» دەپ باھالاپ قويىشىدىن ئەنسىرەپ، ھازىرچە بېسىشقا بولمايدىغانلىقىنى تەكىتلىدى. شۇڭا، بىۋاستە ئوقۇرمەنلەرنىڭ ھوزورىغا سۇندۇم. كۆپچىلىكنىڭ ماقالىغا تەكىلىپ پىكىر بېرىش بىلەن بىر …

تاقىلىپ قالغان تور بېكەتلەردىكى مەزمونلارنى كۆرۈش ئۇسولى – بىر گۇرۇپپىسى

ئەسسالامۇ ئەلەيكۇم، بۇ ۋىدىئۇدا تاقىلىپ قالغان تور بېكەتلىرىدىكى مەزمۇنلارنى كۆرۈش ئۇسۇلى تونۇشتۇرۇلىدۇ. تاقىلىپ قالغان تور بىكەتلەردىكى مەزمۇنلارنى كۆرۈش ئىككى قەدەمدىن تەركىب تاپىدۇ. بىرىنچى قەدەمدە: WAYBACK MACHINEئارقىلىق ساقلانغان تور بېكەت ئارخىپىنى تېپىش. كۆرمەكچى بولغان تور بېكەتنىڭ ئادرىسىنى ۋېي بەك ماشىنىغا يېزىش ئارقىلىق، ئۇ تورنىڭ تارىخنىڭ قايسى نۇقتىلىرىدا ئارخىپى ساقلانغانلىقىنى كۆرەلەيمىز. ئىككىنچى قەدەمدە: مۇۋاپىق بولغان ئارخىپ ساقلانغان …